Sunday 24 January 2021

ৰাজনীতিকৰ পাভলুটি আৰু এটা কৌতুক

   ‘আমাৰ অসম’ত যোৱা ৩ জানুৱাৰীত প্ৰকাশিত ‘ৰাজনীতিকৰ পাভলুটি’ শীৰ্ষক সম্পাদকীয়টো পঢ়িলোঁ । সম্পাদকীয়টোত ঠিকেই কৈছে যে সুযোগ-সুবিধা অনুসৰি পাভলুটি মৰাত ৰাজনীতিকসকল সিদ্ধহস্ত ।  ব্যতিক্ৰমৰ বাহিৰে ব্যক্তিয়ে এবাৰ তুলনামূলকভাবে উচ্চ পৰ্যায়ৰ পদত অধিষ্ঠিত হোৱাৰ পাছত পৰিস্থিতি সাপেক্ষে নিম্ন পৰ্যায়লৈ নামি আহিলে ব্যক্তিজনৰ আত্মসন্মানত আঘাত লাগে আৰু তেওঁ হীনমন্যতাত ভোগে ।  ৰাজনীতিকসকলো ইয়াৰ ব্যতিক্ৰম নহয় । দেশ বা ৰাজ্যৰ শাসনত থকা ৰাজনৈতিক দলৰ সদস্য হৈ থকাৰ সময়ত এবাৰ মন্ত্ৰী পদত অধিষ্ঠিত হোৱাৰ পাছত শাসনত নথকাৰ সময়ত বিধায়ক হিচাপে ৰাইজৰ সেৱা কৰি যোৱা (পাভলুটি মৰাসকলৰ ভাষাত) সকলো জনপ্ৰতিনিধিৰ বাবে সহজ নহয় ।  বিশেষকৈ আদৰ্শহীন, ক্ষমতালোভী তথা সুবিধাবাদী ৰাজনীতিকৰ বাবে এনে পৰিস্থিতি বৰ কষ্টকৰ হৈ পৰে । কেনেকৈ শাসনত থকা ৰাজনৈতিক দলটোলৈ ঢাপলি মেলি পূৰ্বৰ সমপৰ্যায়ৰ বা তাতোকৈ উচ্চ পৰ্যায়ৰ পদত অধিষ্ঠিত হ’ব পাৰি তেওঁলোকে তাৰে সুযোগ বিচাৰি থাকে ।  সেই সুযোগ কিছুমানৰ বাবে তুলনামূলকভাবে সোনকালে আহে আৰু আন কিছুমানৰ বাবে কিছু দেৰিকৈ আহে । 

    ৰাজনীতিকসকল হ’ল সমাজৰ এনে এক উৎপাদনহীন শ্ৰেণী, যিসকলৰ মূল উদ্দেশ্য ৰাজনৈতিক কাৰ্যকলাপেৰে আনৰ উৎপাদনৰ ৰাহি আত্মসাৎ কৰি ক্ৰমে ক্ষমতাশালী হৈ উঠি সকলো শ্ৰেণীৰ লোকৰ ওপৰত প্ৰভুত্ব বিস্তাৰ কৰা । ব্যতিক্ৰমসকলৰ বাহিৰে ক্ষমতা দখলৰ স্বাৰ্থতহে তেওঁলোকে ৰাইজৰ উন্নয়নৰ বাবে কাম কৰে ।  আচলতে, ক্ষমতা লাভৰ প্ৰতিযোগিতাত তিস্তি থাকিবলৈ ৰাইজৰ উন্নয়নৰ বাবে কাম কৰিবলৈ তেওঁলোক বাধ্য হৈ পৰে ।  অন্যথা, সেইখিনিও নকৰিলেহেঁতেন । মন কৰিবলগীয়া যে পাভলুটি মৰাৰ সময়ত তেওঁলোকৰ বহুতেই উন্নয়নৰ প্ৰসংগ টানি আনে, যাতে তেওঁলোকৰ প্ৰকৃত উদ্দেশ্য তল পৰি যায় ।  আমি ভাবোঁ, ৰাজনৈতিক দিশত আমাৰ দেশৰ ৰাজনীতিকসকল যিমান পৰিপক্ক হৈ উঠিছে, দেশখনৰ প্ৰতিজন ব্যক্তি (বিশেষকৈ প্ৰতিজন ভোটাৰ) সিমান পৰিপক্ক হৈ উঠা নাই বা পৰিপক্ক হ’বলৈ আগ্ৰহ কৰা নাই (বহুতৰে সেইবোৰত লাগি থাকিবলৈ সময়ো নাই) । ইয়াৰে সুযোগ গ্ৰহণ কৰি ৰাজনীতিকসকলে জনসাধাৰণক বাৰে বাৰে প্ৰতাৰণা কৰিব পাৰিছে । অৱশ্যে, এনেকুৱা নহয় যে দেশখনত ৰাজনৈতিক দিশত ৰাজনীতিকসকলতকৈ বেছি পৰিপক্ক লোক নাই ।  কিন্তু, ৰাজনীতিসকলে জনসাধাৰণক কৰা প্ৰতাৰণা ৰোধ কৰিব পৰাকৈ তেওঁলোক শক্তিশালী হে উঠা নাই বা উঠিব পৰা নাই । আমি আশাবাদী, ৰাজনৈতিক দিশত ভাৰতবৰ্ষৰ প্ৰতিজন ব্যক্তি (ভোটাৰ) ৰাজনীতিকসকলতকৈ বেছি পৰিপক্ক হৈ উঠিব আৰু তেওঁলোকক কৰা প্ৰতাৰণাৰ উচিত প্ৰত্যুত্তৰ দিব পাৰিব ।  এনে ভাল দিন নিশ্চয় আহিব ।

    ৰাজনীতিকসকল হ’ল সমাজৰ আটাইতকৈ বেছি বিশ্বাসঘাটক লোক (অসমৰ প্ৰেক্ষাপটত শেহতীয়াকৈ তথাকথিত একাংশ শিল্পীও একে শাৰীতে পৰা পৰিলক্ষিত হৈছে) । এই প্ৰসংগত প্ৰখ্যাত হাস্য কবি সুৰেন্দ্ৰ শৰ্মাৰ এটা কৌতুক পাঠকসকলৰ সৈতে ভগাই লোৱাৰ লোভ সামৰিব নোৱাৰিলোঁ ।  কৌতুকটো এনেধৰণৰ-ৰাজনীতিক এজনৰ পুতেকে নতুনকৈ ৰাজনীতিৰ পথাৰত নামিব বিচাৰিছে আৰু সেই উদ্দেশ্যে পুতেকে বাপেকৰ পৰা ৰাজনীতিৰ শিক্ষা ল’বলৈ ইচ্ছা কৰিছে । ৰাজনীতিৰ প্ৰথম পাঠ হিচাপে বাপেকে পুতেকক তেওঁলোকৰ ঘৰৰ প্ৰথম মহলাৰ পৰা জাপ মাৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিলে । প্ৰথম মহলাৰ পৰা জাপ মাৰিলে দুখ পাব বুলি পুতেকে কোৱাত বাপেকে ক’লে যে তেওঁ (বাপেকে) পুতেকক এনেদৰে ধৰিব যাতে পুতেকে দুখ নাপায় । বাপেকৰ কথামতে পুতেকে ঘৰৰ প্ৰথম মহলাৰ পৰা জাপ মাৰিলে । কিন্তু, বাপেকে পুতেকক নধৰিলে ।  ধৰিম বুলি কথা দি কিয় নধৰিলে বুলি পুতেকে সোধাত বাপেকে উত্তৰ দিলে যে এয়াই ৰাজনীতি, য’ত বাপেককো বিশ্বাসত লোৱা উচিত নহয় ।

[প্ৰকাশিত, ‘আমাৰ অসম’, ২৪ জানুৱাৰী ২০২১]

Tuesday 5 January 2021

‘ৰাজনীতি আৰু মনুষ্যত্ব’ সন্দৰ্ভত

   

যোৱা ২৩ ডিছেম্বৰত 'নিয়মীয়া বাৰ্তা'ৰ প্ৰথম কলমত হোমেন বৰগোহাঞিৰ 'ৰাজনীতি আৰু মনুষ্যত্ব' শীৰ্ষক লেখাটো পঢ়িলোঁ । প্ৰত্যক্ষ ৰাজনীতিৰ সৈতে জড়িত লোকসকলে যিয়ে যুক্তি নিদিয়ক কিয়, বিটিএডিৰ সদ্য-নিৰ্বাচিত তিনিটা ৰাজনৈতিক দলৰ সদস্যসকলক যে প্ৰলোভনৰ পৰা আঁতৰাই ৰখাৰ উদ্দেশ্যই কোকৰাঝাৰ পৰা নিলগাই ৰখা হৈছিল তাত কোনো সন্দেহ নাই । দুখজনক কথাটো হ'ল-ভাৰতৰ ৰাজনীতিত এনে ঘটনা সঘনাই সংঘটিত হ'বলৈ ধৰিছে । যেতিয়াই কোনো এটা ৰাজনৈতিক দলে একক সংখ্যাগৰিষ্ঠ আসন লাভ কৰিব নোৱাৰে তেতিয়াই চৰকাৰ গঠনৰ উদ্দেশ্যে নিৰ্বাচিত লোকসকলক লৈ একপ্ৰকাৰ বজাৰৰ সৃষ্টি হয় ।

 উন্নয়নৰ ৰাজনীতিক ঢাল হিচাপে লৈ আদৰ্শৰ ৰাজনীতিক তল পেলোৱাৰ পৰিৱেশ সম্প্ৰসাৰণ হোৱাৰ ফলত প্ৰত্যক্ষ ৰাজনীতিৰ সৈতে জড়িত লোকসকলৰ মাজত দল-বাগৰা ৰাজনীতি ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি  পাবলৈ ধৰিছে । মূলত: ব্যক্তিগত স্বাৰ্থৰ বাবে বৰ্তমানৰ বহু ৰাজনীতিকে পূৰ্বৰ ৰাজনৈতিক আদৰ্শ এৰি সম্পূৰ্ণ বিপৰীত ৰাজনৈতিক আদৰ্শৰ ভিত্তিত গঠিত ৰাজনৈতিক দলত যোগদান কৰে । আদৰ্শ বিক্ৰি কৰাৰ বাবদ মোটা অংকৰ ধন তথা ৰাজনৈতিক ক্ষমতা লাভ কৰি উন্নয়নৰ স্বাৰ্থত দল সলনি কৰা বুলি তেওঁলোকে ৰাইজক বুজাবলৈ চেষ্টা কৰে  । দুৰ্ভাগ্যজনকভাবে বহুতে এই ধাৰাক সহজভাবে গ্ৰহণ কৰিবলৈ ধৰিছে ।

  ভাৰতৰ ৰাজনীতিত কোনেও কাকো বিশ্বাস কৰিব নোৱাৰাৰ পৰিৱেশ ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিছে । ৰাজনৈতিক অস্থিৰতাৰ সুযোগ লৈ ধনৰ পৰিমাণৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কোনে, কোন মুহূৰ্তত, কোন ৰাজনৈতিক দলত যোগদান কৰি চৰকাৰ গঠনত বা চৰকাৰ ভঙাত সহায় কৰে, তাৰ কোনো ঠিক নাই । নিৰ্বাচিত জনপ্ৰতিনিধিসকলক লৈ বজাৰ সৃষ্টিৰ ইয়ো এটা কাৰণ ।  উত্তৰ আধুনিক যুগৰ মেৰপাকত পৰি মানুহৰ মাজত বিশ্বাসযোগ্যতাৰ লগতে নিৰ্ভৰযোগ্যতাও ক্ৰমে হ্ৰাস পাবলৈ ধৰিছে । নক’লেও হ’ব যে দলীয় ৰাজনীতিত জড়িত লোকসকলকৰ গাত এইবোৰ গুণ (?) বেছিকৈ থাকে । নিৰ্বাচনবোৰত ব্যয়ৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি পোৱাৰ ফলতো বহু ৰাজনীতিকে ধনৰ বিনিময়ত পূৰ্বৰ ৰাজনৈতিক আদৰ্শক জলাঞ্জলি দিবলৈ বাধ্য হৈ পৰে ।  এনে পৰিস্থিতিত মনুষ্যত্বৰ কোনো মূল্য নাথাকে । মজাৰ কথা যে এইসকল লোকেই আমাক দুৰ্নীতিহীন সুন্দৰ সমাজ গঠনৰ কথা কয় ।  

[প্ৰকাশিত, ‘নিয়মীয়া বাৰ্তা’, ০৬ জানুৱাৰী ২০২১]