পিতাই আৰু মোক চিগাৰেট, মদ আদি আনিবলৈ নপঠোৱা হ’ল

১৯৯২ চনৰ কথা৷ মই তেতিয়া চতুৰ্থ শ্ৰেণীৰ ছাত্ৰ৷ বছৰটোৰ আঠ/ন মাহেই আমাৰ ঘৰৰ পৰা প্ৰায় ডেৰকিল’মিটাৰ দূৰত অৱস্থিত চাহৰ দোকান এখনত ৰাতিপুৱা ৬ মান বজাত গাখীৰ দিবলৈ যোৱা মোৰ দৈনিক কাম আছিল৷ এই কামটোৰ বাবদ মই দৈনিক এটকাকৈ পাইছিলো (গাখীৰ দুই/আড়ৈ লিটাৰমান নিছিলো আৰু প্ৰতি লিটাৰ গাখীৰৰ দাম পাঁচ টকা আছিল)৷ দোকানখনৰ পৰা গাখীৰৰ বাবদ পাবলগা টকাকেইটা লৈ ঘৰ আহি পাও মানে স্কুললৈ বুলি ওলাবৰে হয় (টকাকেইটা পাবৰ বাবে বহু সময় বাদ চাব লাগিছিল)৷ স্কুলখন আমাৰ ঘৰৰ সম্মূখতে আছে বাবে পলম নহৈছিল৷ সি যি কি নহওক, দোকানখনৰ পৰা আহোতে পিতাই মোক প্ৰায়েই দুই/তিনিডাল চিগাৰেট আনিবলৈ দিছিল৷ পিতাৰ চিগাৰেট খোৱাৰ অভ্যসটো আয়ে ভাল নাপাইছিল৷ আন দিনাৰ দৰে সেইদিনাও পিতাই মোক দোকানৰ পৰা চিগাৰেট আনিবলৈ  দিছিল আৰু দিয়াচলাইলৰ সৈতে হাল বাই থকা পথাৰখনলৈ নিবলৈ কৈছিল৷ আনফালে আয়ে কিছুমান দৈনন্দিন প্ৰয়োজনীয় বস্তু যেনে- মিঠাতেল, চেনি, নিমখ আদি আনিবলৈ কৈছিল৷ আয়ে কিনিবলৈ কোৱা বস্তুখিনি কিনাৰ পিছত মোৰ হাতত পিতাৰ বাবে কেবল এডাল চিগাৰেটৰ পইচা আছিল৷ লাগতীয়াল বস্তুবোৰ ঘৰত থৈ লগত  দিয়াচলাই এটা লৈ পিতালৈ বুলি নিয়া চিগৰেটটো ৰাস্তাতে জ্বলাই দুবাৰমান হুপি অলপ চিঙি পিতাক দিলো৷ পিতাই ‘ইমান চুটি চিগাৰেট নে’ বুলি সোধোতে ‘নতুন কোম্পানীৰ চিগাৰেট, কম দামতে পায়’ বুলি মিছা মাতিলো৷ পিতাই আৰু একো নসুধি চিগাৰেটটো জ্বলাই হুপিবলৈ ধৰিলে৷ সিদিনাৰ পৰা আৰু পিতাই মোক চিগাৰেট আনিবলৈ কোৱা মনত নপৰে৷ পিছত মন কৰিলো যে তেখেতে চিগাৰেট খোৱা অভ্যাসটোকে বাদ দি দিলে  (কিয় বাদ দিলে, কোৱা নিষ্প্রয়োজন)৷

সেইদৰে, ঘৰত মদ নথকা অৱস্থাত আলহি আহিলে (সাধাৰণতে জনজাতিসকলে মদেৰে অতিথিক আপ্যায়ন কৰে) লোকৰ ঘৰৰ পৰা মদ কিনি আনিবলৈ মোক নপঠোৱা হ’ল৷ কাৰণ, মোক মদ আনিবলৈ পঠালে বটলটোৰ মদ কেতিয়াও সম্পূৰ্ণ অৱস্থাত নাহে৷ এতিয়া মনত পৰিলে ভাল লাগে যে মই নজনাকৈয়ে মোৰ এনে কু-অভ্যাসবোৰৰ বাবেই পিতাই তেখেতৰ কু-অভ্যাসবোৰ এৰিবলৈ বাধ্য হৈছিল।

(প্ৰকাশিত, ‘প্রান্তিক’ ০১-১৬ নৱেম্বৰ, ২০১০)